Fibromyalgie

Fibromyalgie betekent letterlijk: pijn in bindweefsel en spieren. Fibromyalgie is een chronisch pijnsyndroom bestaande uit algemene spierpijn en spierstijfheid gepaard gaande met (soms extreme) vermoeidheid, slaapstoornissen, hoofdpijnen, angsten, depressies, allergieën, concentratie- en geheugenstoornissen, temperatuurverhogingen en darmklachten. Deze aandoening komt met name voor bij vrouwen in de leeftijdscategorie van 20 tot 60 jaar.

Aannemelijk is dat het wordt veroorzaakt door het disfunctioneren van neurotransmitters. Bij mensen met fibromyalgie blijkt er een abnormale productie van neurotransmitters en andere chemische stoffen aanwezig te zijn die niet alleen de gemoedstoestand en het slaappatroon beïnvloeden, maar ook de manier waarop pijn wordt beheerst en de functioneringswijze van het immuunsysteem.

Cannabis werkt in het algemeen bij veel patiënten met pijn goed. Ook patiënten met fibromyalgie.[1] In wetenschappelijk onderzoek wordt dan ook het effect van de pijnbestrijding door cannabis bestudeerd. Met name de pijnintensiteit daalt door de toediening van THC. Maar vanwege de ernstige vermoeidheidsklachten van de patiënten is het onderzoek zelf erg belastend en vallen relatief veel patiënten uit.[2]

Cannabis kan een nuttige werking hebben bij patiënten met fibromyalgie.Na het begin van de behandeling met cannabis gaven alle patiënten een signifikante verbetering van elke parameter van de enquete aan, en 13 patiënten (50 %) beeindigde de inname van andere medicatie tegen fibromyalgie. Acht patiënten (30 %) beleefde zeer geringe bijwerkingen.[3] 

Fibromyalgie wordt geassocieerd met verhoogde bloedspiegels van endocannabinoïden.  In een onderzoek met 104 vrouwen met fibromyalgie en 116 gezonde vrouwen toonden onderzoekers aan dat de niveaus van 2-AG (2-arachidonoylglycerol), PEA (palmitoylethanolamide) en 2 andere endocannabinoïden in het bloed significant hoger waren in de patiëntengroep.[4]

Volgens een onderzoek onder 383 Israëlische patiënten met fibromyalgie gebruikten 84% cannabis en 44% had een licentie voor het medicinaal gebruik van cannabis. Het gemiddelde maandelijkse gebruik was 31,4 g en 80% rookte het. Pijnverlichting werd gemeld door 94% van de cannabisgebruikers en 93% meldde verbeterde slaapkwaliteit. Van gelicenseerde cannabisgebruikers kocht 55% cannabis buiten de medische vergoeding op de zwarte markt. Ongeveer twee derde (64%) werkte full- of parttime, en 74% meldde dat ze “zoals gewoonlijk” rijden.[5]

Uit een recente studie blijkt dat de gestandaardiseerde cannabis van Bedrocan met een hoog THC-gehalte (tetrahydrocannabinol) effectief is bij pijnbestrijding bij fibromyalgie. Cannabis met alleen cannabidiol (CBD) geeft daarentegen helemaal geen verlichting. Het onderzoek is uitgevoerd door het Nederlandse Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). De resultaten zijn hoopgevend en volgens professor Albert Dahan, hoofd van de wetenschappelijke onderzoeksafdeling Anesthesiologie van het LUMC, is dit het eerste echte wetenschappelijke bewijs dat twee producten van Bedrocan werken bij fibromyalgie.

Het is de eerste keer dat een gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde cross-over studie naar de therapeutische effecten van geïnhaleerde medicinale cannabisproducten van Bedrocan is afgerond. Tjalling Erkelens, CEO van Bedrocan (Veendam / Emmeloord), is bijzonder verheugd voor patiënten: “De uitkomst is erg belangrijk voor patiënten die lijden aan fibromyalgie. Nu hebben we het klinische bewijs dat artsen verlangen om onze producten voor te kunnen schrijven en dat zorgverzekeraars willen hebben om een vergoeding te kunnen legitimeren.” [6]

Cannabis kan pijn en slaap verbeteren bij fibromyalgie. Cannabis had een gunstig effect op het pijnniveau en de kwaliteit van de slaap bij alle spectrums van problemen in een reumatologische kliniek, volgens een onderzoek met 319 ingevulde vragenlijsten, uitgevoerd door onderzoekers van de reumatologie-eenheid van het Laniado ziekenhuis in Netanya, Israël. Van alle respondenten had 82% fibromyalgie, 9% had mechanische problemen, 4% had ontstekingsproblemen, 4% had neurologische problemen, en 1% had andere problemen. De gemiddelde maandelijks gebruikte dosis cannabis was 31, 35, 36 en 32 g, met een gemiddelde vermindering van het pijnniveau van 77%, 82%, 83% en 57%, en een gemiddelde verbetering van de slaapkwaliteit van 78%, 71%, 87% en 76% bij respectievelijk patiënten met fibromyalgie, mechanische problemen, neuropathische problemen en ontstekingsproblemen.Habib G, Khazin F, Artul S. The Effect of Medical Cannabis on Pain Level and Quality of Sleep among Rheumatology Clinic Outpatients. Pain Res Manag. 2021:1756588.

De PGMCG adviseert bij fibromyalgie behalve de inname van cannabis, ook de mogelijkheid uitwendig gebruik te maken van zalf, tinctuur of olie en die op de pijnlijke plekken te smeren. Hierover leest u hier meer.

Meer weten over medicinale cannabis? Kijk op de website van de BMC. Meer wetenschappelijk onderzoek is te vinden op de IACM website.

[1] Bron: Kaufmann I, et al. Psychoneuroendocrinology. 2008 Apr 4 [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

[2] Bron: Schley M, Legler A, Skopp G, Schmelz M, Konrad C, Rukwied R. Delta-9-THC based monotherapy in FIBROmyalgia patients on experimentally induced pain, axon reflex flare, and pain relief. Curr Med Res Opin 2006;22(7):1269-1276 [elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie]

[3] Habib G, Artul S. Medical Cannabis for the Treatment of Fibromyalgia. J Clin Rheumatol, 14. Februar 2018 [Im Druck]

[4] Stensson N, et al. J Pain. 2018 Jun 6. [in press]

[5] Habib G, et al. Pain Res Treat. 2018;2018:7829427.

[6] Fibromyalgia study_NL

Partnerorganisatie van PGMCG

Marian Hutten, voorzitter en oprichtster PGMCG

Genomineerd als Patiënt Ambassadeur van de IACM 2018-2019

Nederlands Patiënt afgevaardigde en vertaler van de IACM
De International Association for Cannabinoid Medicines
CannabisMedOrg
Bonn, Germany

 

Op dit moment is het onderzoek in Nederland: afgerond

LUMC klinische studie: fibromyalgie en cannabis

Studie: Cannabis kan een nuttige werking hebben bij patiënten met fibromyalgie

Alle onderzoeken op de IACM