Gilles de la Tourette

Het Gilles de la Tourette Syndroom is een complexe neurologisch-psychiatrische stoornis die gekarakteriseerd is door bewegingstics en een of meerdere vocale tics. In veel gevallen gaat het samen met gedragsproblemen of psychopathologieën. Momenteel zijn neuroleptica de meest efficiënte medicamenten. Helaas zijn neuroleptica niet afdoend voor alle patiënten en in vele gevallen worden ze niet zo goed verdragen. Cannabis biedt een alternatief bij de tics van het syndroom van Gilles de la Tourette, volgens het BMC.

Duitse onderzoekers concludeerden dat resultaten van dubbelblind placebo-onderzoek onder 24 patiënten met Gilles de la Tourette bewijzen leveren dat THC een efficiënt en veilig middel is voor de behandeling van tics.[1] Door de behandeling met THC werd de intracorticale belemmering, het verhinderen van signaaloverdracht tussen zenuwcellen in de cortex van de hersenen, verhoogd.[2] Uit onderzoek in Nieuw Zeeland bleek ook dat de symptomen van een patiënt met therapieresistente Gilles de la Tourette verbeterde na inname van het cannabisextract Sativex.[3]

Duitse wetenschappers rapporteerden over de behandeling van een 15-jarige jongen met een moeilijk te behandelen Gilles de la Tourette en ADHD. Toediening van THC resulteerde ook bij hem in een belangrijke verbetering van de tics, zonder schadelijke bijwerkingen en zonder problemen voor een parallelle stimulerende behandeling van ADHD. Een variant van het gen dat de CB1 receptor codeert behoort bij TOURETTE.Nieuwe bevindingen suggereren dat een bepaalde variant van de CNR1, het gen dat codeert voor de CB1 receptor een risicofactor voor de ontwikkeling van het TOURETTE syndroom kan zijn. Zij schreven dat de “variant mogelijk kan worden geassocieerd met abnormale endocannabinoide transmissie” die vermoedelijk een van de oorzaken is van het TOURETTE syndroom.[4]

Het Tourette-syndroom wordt geassocieerd met verhoogde endocannabinoïdeniveaus. In een studie met 20 patiënten met het Tourette-syndroom en 19 gezonde controles werden de gehaltes van de endocannabinoïden anandamide (arachidonoylethanolamide) en 2-AG (2-arachidonoylglycerol) en arachidonzuur verhoogd in het hersenvocht bij de patiënten.Auteurs schreven dat “verhoogde endocannabinoïdeniveaus ofwel secundaire veranderingen vertegenwoordigen om veranderingen in andere neurotransmittersystemen te compenseren (…) of, als alternatief, de primaire oorzaak van TS vertegenwoordigen.”[5] 

Cannabis kan helpen bij het syndroom van Gilles de la Tourette volgens een open studie. In een open-perspectiefstudie met 18 volwassen patiënten die lijden aan het syndroom van Gilles de la Tourette heeft cannabis de symptomen verminderd na een behandeling van 4 en 12 weken. Het onderzoek werd uitgevoerd op de afdeling Neurologie van het Tel-Aviv Sourasky Medisch Centrum, Israël. De wijze van cannabistherapie werd bepaald door de behandelend neuroloog. De meest voorkomende wijze van toediening was roken (80%).Na twaalf weken behandeling werd een significante gemiddelde vermindering van 38% van de symptomen op de Yale Global Tic Severity Scale en een vermindering van 20% van de Premonitory Urge for Tic Scale waargenomen. Drie patiënten hadden last van psychiatrische bijwerkingen, waaronder verergering van obsessieve compulsieve stoornis, paniekaanval, en angst. Zes patiënten (33%) meldden cognitieve bijwerkingen. De auteurs concludeerden dat de behandeling met cannabis “een goede werkzaamheid en verdraagbaarheid laat zien bij volwassen GTS-patiënten.”[6]

Meer weten over medicinale cannabis? Kijk op de website van de BMC. Meer wetenschappelijk onderzoek is te vinden op de IACM website.

[1] Mueller-Vahl KR, Schneider U, Prevedel H, Theloe K, Kolbe H, Daldrup T, Emrich
HM. Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) is effective in the treatment of tics in TOURETTE syndrome: a 6-week randomized trial. J Clin Psychiatry 2003;64(4):459-465) 2003

[2] Hasan A, Müller-Vahl KR, et al. Neuropsychopharmacology, 7. April 2020 [im Druck]Rothenberger A, Münchau A, Wobrock T, Falkai P, Roessner V. Oral delta9-tetrahydrocannabinol improved refractory gilles de la TOURETTE syndrome in an adolescent by increasing intracortical inhibition: a case report. J Clin Psychopharmacol 2010;30(2):190-2.

[3] Trainor D, et al. Australas Psychiatry, 4 20 August 2016 [Im Druck]

[4] Szejko N(, et al. Front Genet. 2020 Mar 4;11:125.

[5] Müller-Vahl KR, et al. Neuropsychopharmacology, 7. April 2020 [im Druck]

[6] Anis S, Zalomek C, Korczyn AD, Rosenberg A, Giladi N, Gurevich T. Medical Cannabis for Gilles de la Tourette Syndrome: An Open-Label Prospective Study. Behav Neurol. 2022 Mar 9;2022:5141773.