Cannabis voorschrijven: Franjo Grotenhermen een Duitse arts in de voorhoede van de medische revolutie
Weinig mensen buiten de Duitse cannabisindustrie kennen Dr. Franjo Grotenhermen, maar hij is een leidende stem in de discussie over cannabisacceptatie in Europa.
Hier is het eerste wat u moet weten over Franjo, zoals hij beter bekend is bij zowel patiënten als anderen: hij is een door de raad van bestuur gediplomeerde Duitse arts (artz).
Het tweede: hij is ook een arts met een handicap.
Hierdoor heeft hij een unieke kijk op het onderwerp cannabis als medicijn die weinigen in de wetenschappelijke of medische wereld kunnen evenaren, zowel wat betreft zijn medische opleiding als zijn sympathie voor patiënten.
Omdat dit geen nieuwe roeping is, is Grotenhermen op dit moment een van de meest vooraanstaande cannabisartsen in het land. Bovendien is zijn stem als arts een van de meest geloofwaardige aan de rand van de gigantische groene hervorming die in Duitsland langzaam op gang begint te komen nu cannabis als medicijn een meer geaccepteerde realiteit wordt.
Maar hoe goed je hem ook kent, het is onmogelijk te missen dat hij gepassioneerd en welbespraakt is, en geen gevangenen neemt.
De stem van de medische hervorming
Grotenhermen’s huidige strijd is een heel eenvoudige (zoals al zijn grootste tot nu toe zijn geweest). “Artsen hebben op dit moment niet genoeg controle”, zegt hij onomwonden. “Er is momenteel een weigeringspercentage van 40% van verzekeraars, zelfs wanneer artsen hebben vastgesteld dat cannabis het juiste medicijn is voor hun patiënten.”
Zijn stem is staalhard als hij zegt dat de verzekeraars (en de regionale gezondheidskeurmeesters naar wie cannabisgoedkeuringen nog steeds routinematig worden gestuurd, ook bekend als Der Medizinische Dienst der Krankenversicherung of MDK) zich vergissen in hun overijverige weigeringen van het middel tot nu toe.
“De MDK treden ver buiten hun in 2017 vastgestelde wettelijke mandaat”, zegt Grotenhermen vastberaden. “Ze hebben alleen in uitzonderlijke situaties het recht om het medicijn af te wijzen – en dit hoge weigeringspercentage is het bewijs dat dit niet de praktijk is.”
Het is belangrijk te bedenken, zoals hij ook aangeeft, dat cannabis op dit moment ongeveer even duur is als wat er in de Verenigde Staten wordt aangeboden, maar dat de ziektekostenverzekering in Duitsland niet alleen verplicht is, maar ook geacht wordt het geneesmiddel te dekken. Wanneer dit niet het geval is, hebben de meest kwetsbare patiënten (die met ongeveer $350 per maand rond moeten komen) geen kans op toegang. Nog erger is dat de recente overeenkomst tussen de apotheken en de zorgverzekeraars, die de door de verzekeraars aan de apotheken betaalde vergoedingsprijs normaliseert, niet geldt voor particuliere betalers die wel bij een arts terechtkunnen, maar geen toestemming van de verzekeraar kunnen krijgen. Voor deze mensen kost een aankoop in de apotheek nu in feite ongeveer 25 dollar per gram (tegenover ongeveer 12 dollar als het door de verzekering wordt vergoed).
Hij lobbyt momenteel bij de Bundestag (het Duitse parlement) om te proberen op deze manier druk op verandering uit te oefenen.
Maar dit is verre van Grotenhermen’s eerste strijd. In 2017, toen de wet die verzekeraars verplicht om de kosten van cannabis te dekken wanneer deze wordt voorgeschreven aan een arts, ging hij in hongerstaking. “Basistoegang tot cannabis moet meer een politieke kwestie worden in Duitsland”, zegt hij. Niet te vergeten dat hij absoluut overuren maakt om ervoor te zorgen dat het dat wordt. “Vergeet niet dat we dit jaar zelf nationale verkiezingen hebben, en waar we voor werken is een situatie waarin de zorgverzekeraar niet zou moeten beslissen of een patiënt cannabis krijgt. Dit is een beslissing die moet worden overgelaten tussen de arts en de patiënt. Natuurlijk zou deze hele kwestie niet zo problematisch zijn als cannabis niet zo duur was. Deze wet veroorzaakt verschrikkelijke sociale ongelijkheid. De zieken tegen de mensen met geld. En dat is niet OK.”
De sociale ongelijkheid waar hij op doelt is een beetje minder dan voor 2017. Maar het is nog steeds in de kamer voor de meeste Duitse patiënten, volgens de patiënten.
Als u niet gewend bent om zulke dingen te horen, onthoud dan ook dit. Grotenhermen is de stem van een cannabisarts in een land waar de toegang tot gezondheidszorg en medicijnen een vermeend gegarandeerd recht is. “Als je arm en ziek bent, word je buitengesloten,” verzucht hij. “Het zou zo gemakkelijk kunnen zijn. Patiënten met een medisch attest dat ze cannabis moeten hebben, zouden het moeten kunnen krijgen. Ze moeten niet als criminelen worden behandeld. Het maakt niet uit waar ze hun medicijnen halen. Patiënten mogen nooit als criminelen worden behandeld voor drugsovertredingen.”
Hij voegt er (deze keer) niet aan toe dat artsen dat ook niet zouden moeten doen. Cannabisartsen, waaronder Grotenhermen, worden van tijd tot tijd geconfronteerd met politieonderzoeken, die niet zachtzinnig zijn. In Duitsland wordt cannabis op dit moment beschouwd als een gecontroleerd verdovend middel.
Grotenhermen is ook soms controversieel (althans in Duitsland op dit moment) voor zijn ongegeneerde steun aan thuiskweek voor patiënten. “Niet elke patiënt wil natuurlijk zelf kweken,” zegt hij. “Voor sommigen is het natuurlijk niet mogelijk. Zij zijn te ziek. Maar als je uiteindelijk een einde wilt maken aan die kostenkwestie. Cannabis moet toegankelijker worden dan het nu nog is in Duitsland. De meeste patiënten, vooral degenen die voor het eerst met cannabis in aanraking komen, en dat zal in de toekomst de overgrote meerderheid zijn, willen gewoon hun medicijn voorgeschreven krijgen door hun arts en het ophalen bij de apotheek.”
De reden daarvoor is, zoals Grotenhermen uitlegt, dat er vanuit regelgevend oogpunt twee categorieën zijn voor medicijnen – ofwel afgewerkte medicijnen ofwel medicijnen die in de apotheek worden bereid. Bijgevolg valt cannabis in een categorie waar er een interactie moet zijn door de apotheker, en dit verhoogt de kosten. Hoewel dit een basisstrategie is voor de detailhandel, die het levensbloed is van elk bedrijf, en vereist wordt door de Duitse wet, creëert het veel slachtoffers op de manier waarop het nu wordt geïmplementeerd.
Maar Grotenhermen is er ook van overtuigd dat zonder de industrie de kwestie van een volledige en definitieve hervorming, ook van de medische soort, nooit zal komen. “Dit is ook een markt en de industrie moet in staat zijn om patiënten toegang te geven tot de op cannabis gebaseerde geneesmiddelen die ze nodig hebben,” zegt hij. ” Duitsland is een grote markt. Dat is OK, als de prijzen eerlijk zijn. Bedrijven kunnen samen bestaan met thuisteelt. Er is genoeg geld te verdienen.”
Hij is ook heel duidelijk in wat zijn echte rundvlees hier is. “Stop met het afwijzen van doktersrecepten door de zorgverzekeraars, verlaag de prijzen, ook voor zelfbetalers, en blijf cannabispatiënten met een medische verklaring niet als criminelen behandelen.”
Invloed op de wetenschap van de industrie
Naast zijn eigen praktijk en politieke pleitbezorging is Grotenhermen nog op een andere manier invloedrijk – en in toenemende mate ver buiten Duitsland. Samen met de Amerikaan Ethan Russo is hij medeoprichter van de International Association of Cannabinoid Medicines (IACM). Hun medische conferenties trekken al meer dan twee decennia de beste cannabisartsen en medische onderzoekers naar Europa. Nu richten ze hun blik ook op andere continenten, waaronder de VS.
Het is ook een prestatie waar Grotenhermen terecht trots op is. “De IACM bestaat sinds vorig jaar 20 jaar en ik ben heel blij dat dit zich tot nu toe zo goed heeft ontwikkeld. Met zoveel projecten. In de eerste 15 jaar was de conferentie een familiebijeenkomst, misschien 100 tot 120 mensen om de twee jaar. De laatste tijd is het aantal drastisch toegenomen. We komen terug na de pandemie. Ik denk dat we een goede online bijeenkomst hadden in 2020. We beginnen weer plannen te maken voor persoonlijke bijeenkomsten. En we zijn net overeengekomen om het Amerikaanse halfrond op te nemen als verzamelpunt voor onze conferenties. We willen internationaler zijn dan alleen Europa.”
Een van de kroonjuwelen van al deze initiatieven is de Patiëntenraad van de IACM, die precies is wat hij klinkt. “Carola Perez, het hoofd van het initiatief, komt uit Spanje. Zij probeert patiëntengroepen bij elkaar te brengen om te zien hoe wij hun ervaring kunnen inbrengen en deel kunnen uitmaken van de beweging. Het staat onder de paraplu van de IACM, zodat patiënten weten dat er geen financiële belangen zijn.”
Als dit niet veel verder klinkt dan de normale gang van zaken op meer geformaliseerde medische en wetenschappelijke conferenties, dan is het dat wel. Op hoeveel andere medische conferenties komen de stemmen van patiënten aan bod? Begrijp dit en u begint de enorme impact te begrijpen die de IACM reeds heeft gehad en wereldwijd begint te ontwikkelen.
De IACM houdt haar volgende gratis online conferentie op 14-16 oktober. “We hebben een programma van 5 uur op elk van de 3 dagen,” wil Grotenhermen nog kwijt. “Je kunt overal ter wereld deelnemen, en we spreiden de tijd zodat we ruimte hebben voor sprekers van waar ook ter wereld, hoewel het helaas, Australië, nog een beetje laat voor je zal zijn,” grapt hij. De presentaties van vorig jaar zijn online beschikbaar op de IACM-website, waar ook toekomstige presentaties kunnen worden bekeken.
Belangrijke lopende kwesties
Het is ook gemakkelijk te begrijpen dat cannabis voor Grotenhermen altijd een “volgende” kwestie zal hebben. Het is nog te vroeg in de medische cannabisrevolutie. Maar hier zijn er een paar van belang. “We gaan zowel in de richting van opleidingen als van onderzoek naar allerlei zaken. Veel mensen zijn zeer geïnteresseerd in Covid-19 en cannabis. Mensen zijn ook geïnteresseerd in praktische zaken.”
Op de vraag om de verschillen tussen de Amerikaanse en Duitse cannabismarkt te vergelijken antwoordt hij bedachtzaam. “De discussie over ziektekostenverzekeringen in de VS en Duitsland is anders. Mensen in de VS zijn meer gewend om zelf voor ziektekosten te betalen. Hier is niemand dat gewend. Decennialang werden noodzakelijke ziektekosten gedekt. Cannabis valt daar nu buiten en is de grote uitzondering. Voor veel conservatieven in de VS is dit ‘socialisme’. Er is dus geen directe vergelijking.”
Wel is hem duidelijk dat de twee landen elkaar op dit moment beïnvloeden. “Natuurlijk kunnen we elkaar beïnvloeden. Wij hier in Duitsland kijken naar de VS. Maar tegelijkertijd is het een vergelijking tussen appels en peren. Wat wel getransporteerd kan worden, is het idee dat iemand die behandeling nodig heeft, toegang moet krijgen, ook zonder geld. Maar de antwoorden op de vraag hoe dit in twee verschillende landen moet worden gerealiseerd, zijn zeer verschillend. De oplossing kan verschillend zijn. Maar overal is toegang tot cannabis een toegangskwestie. Of het nu in Nederland, Israël, Mexico of de VS is, patiënten moeten het kunnen krijgen en artsen moeten het kunnen aanbevelen. Als een dokter zegt dat een patiënt dit nodig heeft, moet het gerealiseerd worden. Een beschaafde maatschappij mag een patiënt de toegang tot een geneesmiddel niet ontzeggen wanneer een arts zegt dat hij het nodig heeft.”
Een medische stem voor verandering, inderdaad, die steeds luider wordt gehoord, zo niet weerklinkt, wereldwijd op dit moment.
Bron (english) Prescribing Cannabis: A German Doctor At The Forefront of The Medical Revolution
Marian Hutten, voorzitter en oprichtster PGMCG
Genomineerd als Patiënt Ambassadeur van de IACM 2018-2020
Nederlands Patiënt afgevaardigde en vertaler van de IACM
De International Association for Cannabinoid Medicines
CannabisMedOrg
Bonn, Germany
