Aan het toenemende gebruik van medicinale cannabis lijkt definitief een einde gekomen. Uit cijfers van de SFK blijkt dat het aantal verstrekkingen van medicinale cannabis tot en met de eerste helft van 2017 bleef toenemen, waarna het gebruik terugviel. Het aantal verstrekkingen kwam in 2017 uit op ruim 53.000, een toename van 17,5% in vergelijking met het jaar ervoor. Het aantal nam in 2018 met 4% af om definitief uit te komen op ruim 51.000. Gebaseerd op verstrekkingscijfers over de eerste elf maanden van dit jaar verwacht de SFK dat medicinale cannabis dit jaar 48.500 keer wordt verstrekt, een daling van ongeveer 5%.
Medicinale cannabis wordt in Nederland geteeld en op de markt gebracht onder verantwoordelijkheid van het Bureau Medicinale Cannabis (BMC), dat valt onder het ministerie van VWS. De leverancier Bedrocan produceert gedroogde varianten van cannabis (flos) met verschillende verhoudingen van de werkzame stoffen dronabinol (THC) en cannabidiol (CBD). De concentraties van beide werkzame stoffen moeten bij opeenvolgende charges/oogsten binnen nauwe grenzen blijven, waardoor altijd dezelfde kwaliteit wordt geleverd.
Uit de flosvarianten bereiden enkele apotheken sinds 2015 cannabisolie met verschillende concentraties THC en CBD. In de eerste jaren na 2015 nam niet alleen het aantal, maar ook het aandeel van de vestrekkingen van medicinale cannabis in olievorm sterk toe. Inmiddels is dat aandeel al twee jaar vrijwel stabiel op 55%.
Van de olievarianten van medicinale cannabis wordt als voordeel genoemd dat ze eenvoudig zijn toe te passen, omdat ze voor gebruik niet meer hoeven te worden bewerkt, bijvoorbeeld door er thee van te zetten. Bovendien zijn ze nauwkeurig te doseren.

Opiumwet

Medicinale cannabis kent een breed scala aan toepassingen. Hierbij staan (zenuw)pijnen en misselijkheid ten gevolge van kanker of de behandeling daarvan op de voorgrond. De keus van de variant en dosering worden individueel bepaald. THC is een psychoactieve stof. Dat is de reden dat medicinale cannabis(olie) onder de Opiumwet valt. CBD is niet psychoactief en valt daarom niet onder de Opiumwet.
Daar waar in buurland Duitsland sinds tweeënhalf jaar de mogelijkheid bestaat om medicinale cannabis in te zetten voor therapeutische doeleinden is dat in België (nog) niet wettelijk geregeld. Patiënten uit België, van wie de arts meent dat de patiënt baat heeft bij het gebruik van medicinale cannabis, betrekken om die reden met een recept van hun eigen behandelaar medicinale cannabis van Nederlandse apotheken. Op basis van kenmerken van voorschrijversgegevens en apotheeklocaties schat de SFK dat tussen de 10 en 15% van de verstrekkingen door Nederlandse apotheken bestemd is voor die groep patiënten.

Aantal verstrekkingen per kwartaal van medicinale cannabis door openbare apotheken