Echte mediwiet komt uit eigen tuin, PGMCG in boeken maatschappijleer

‘Kijk, de AC/DC staat mooi in volle bloei’, roept Marian Hutten in het smalle achtertuintje van haar rijtjeswoning in een vooroorlogse volkswijk in Tilburg. ‘Over een week kan ik de bloemen oogsten.’

De AC/DC is een wietsoort – ze heeft er vier planten van. Naast de AC/DC’s staan op het plaatsje achter een glazen scherm ook nog vier Amnesia-planten in potten. ‘Dit is dus het fel omstreden plantje’, zegt en gebaart Serge de Bruijn (38), die tijdelijk bij haar inwoont.

‘Boven op het dakterras heb ik er nog twee staan – dan komen we in totaal op tien plantjes – ieder vijf’, voegt Hutten er met een grijns aan toe. In de achtertuin hangt tussen de blauwe druiven en rode pepers onmiskenbaar de geur van een coffeeshop.

Hutten (53) kweekt al jaren haar eigen cannabis, die ze gebruikt als medicijn. ‘Ik heb COPD, vroeger astma genaamd, osteoporose, zeg maar botontkalking, chronische pijn van fibromyalgie, een soort reuma aan de weke delen, en bovendien atrose aan de vingers’, zo somt de Tilburgse haar kwalen op. ‘Maar voor mij geen puffers, geen antibiotica en geen ontstekingsremmers meer. Ik heb alle chemische medicijnen eruit gegooid en gebruik al zes jaar alleen maar biologische wiet. En het helpt.’

Meestal druppelt ze wat tinctuur – vloeibare cannabis in alcohol – op haar tong of gebruikt ze ‘een verdamper’. Maar ze rookt en eet het ook wel. ‘In alle vormen gebruik ik 2,5 tot 5 gram per dag – de ene dag heb ik meer nodig dan een andere’, vertelt Hutten. ‘Eén plant levert zo’n 50 gram droge cannabis op. Na bewerking en rijping kan ik daarmee twee weken vooruit. We zijn eigenlijk continu aan het oogsten, in de zomer buiten, in de winter binnen.’

Twee jaar geleden richtte ze de stichting Patiënten Groep Medicinale Cannabis Gebruikers (PGMCG) op. ‘Ik wil dat de medicinale wietkwekers erkend worden en niet als criminelen worden behandeld’, zegt ze. ‘Het komt nog te vaak voor dat de politie een inval doet en de plantjes vernietigt. Elke maand gebeurt dat wel een paar keer ergens in Nederland. Ze moeten met hun tengels van onze medicijnen afblijven. Het is alsof ze een terminale kankerpatiënt de morfine uit zijn handen slaan.’

Doorbraak

Onlangs boekte ze met de stichting een klinkend succes in haar thuisstad Tilburg. Burgemeester Peter Noordanus heeft in overleg met politie en justitie besloten het telen van medicinale cannabis ‘onder strikte voorwaarden’ toe te staan. Die voorwaarden zijn: medische verklaring, maximaal vijf planten die niet hoger zijn dan drie meter, alleen voor eigen gebruik, meerderjarig, brandveilig, legale elektriciteitsvoorziening.

‘Dit is absoluut een doorbraak’, jubelt Hutten, die eind juni in een gesprek met de burgemeester om deze vrijstelling vroeg. ‘We hoeven niet meer bang te zijn dat onze plantjes, onze medicijnen worden vernietigd.’

Krachtens het softdrugsbeleid wordt het thuiskweken van maximaal vijf wietplanten al decennia gedoogd – voor iedereen, ziek of niet ziek. In de praktijk komt dat erop neer dat de thuiskweker niet strafrechtelijk wordt vervolgd voor dit drugsvergrijp. Maar bij een inval worden de planten wel door de politie in beslag genomen en vernietigd.

Erkend probleem

De handreiking van Noordanus is opmerkelijk. De Tilburgse PvdA-burgemeester is voorstander van regulering van de wietteelt, maar ziet het niet als oplossing voor georganiseerde drugscriminaliteit. Hij is ook voorzitter van de speciale taskforce die al zes jaar de strijd aanbindt met de georganiseerde drugscriminaliteit in Brabant.

‘Met deze stap lossen we een erkend en begrensd medisch probleem op’, zegt Noordanus. Voor zover bekend is Tilburg de eerste gemeente die de thuiskweek van mediwiet officieel toestaat.

Bij apotheken kunnen patiënten ook cannabis op doktersrecept krijgen. Die is afkomstig van de enige legale kwekerij in Nederland: de staatskwekerij voor medicinale wiet in Veendam. Maar die kweekt slechts vijf wietsoorten, verklaart Hutten, die niet voor alle patiënten heilzaam zijn. Ze laat enkele potjes zien van de firma Bedrocan, die sinds 2003 medicinale cannabis produceert voor het ministerie van Volksgezondheid. ‘Maar dat is niet biologisch gekweekt’, aldus Hutten.

Na de brief van de burgemeester hebben Hutten en De Bruijn in hun hoedanigheid van respectievelijk voorzitter en secretaris van de stichting PGMCG overleg gehad met twee ambtenaren over de uitwerking van het plan. ‘We hebben gezegd dat de voorwaarde dat planten maximaal drie meter hoog mogen zijn, onlogisch is. Om stank en visuele overlast voor de buren te voorkomen, stellen wij anderhalve tot twee meter voor’, aldus Hutten. De Bruijn: ‘Het hoeven geen bomen te worden. Een struik is genoeg, niet hoger dan de schutting.’

De Bruijn heeft in zijn net verkochte woning in Helmond twee keer een politie-inval meegemaakt, in 2012 en 2013. ‘De eerste keer was ik niet thuis en werd de voordeur ingebeukt, de tweede keer werd ik in de achtertuin opgepakt’, vertelt hij. ‘Geen leuke ervaringen. Bij de tweede keer mocht ik op het politiebureau wel gewoon mijn cannabismedicijn gebruiken, terwijl ze net mijn wietplanten en apparatuur in beslag hadden genomen. Het is zo krom.’

Uitzonderlijk

Waarschijnlijk was de politie door de buren getipt. Hij kwam voor de rechtbank, maar kreeg volgens eigen zeggen geen straf. ‘Ik gebruik cannabis tegen ADHD, fibromyalgie en migraine – daarvoor heb ik een doktersverklaring’, zegt De Bruijn. ‘De rechter gaf me gelijk. Dat zie je bijna altijd in zulke rechtszaken: medicinale wietkwekers worden in het gelijk gesteld.’

Zo legde de rechtbank in Amsterdam in februari geen straf op aan een hiv-patiënt die voor eigen gebruik meer cannabis had gekweekt dan volgens het gedoogbeleid is toegestaan. Volgens de rechter was er sprake van een uitzonderlijke en levensbedreigende situatie, omdat de legale wiet uit de Veendamse staatskwekerij de man geen verlichting bood.

Hoeveel gebruikers van medicinale cannabis er in Nederland zijn, is niet bekend. Uit onderzoek uit 2013 blijkt dat er zo’n vijfduizend bij apotheken geregistreerde gebruikers zijn. Daarbovenop komen de exclusieve thuiskwekers en zij die het ‘medicijn’ in coffeeshops of in het illegale circuit op straat kopen.

‘Cannabis geeft mij gewoon meer rust in het hoofd’, zegt ADHD’er De Bruijn. ‘Ik gebruikte eerst ritalin, maar dat is destructief spul. Daaraan gaat je lichaam kapot.’

Hutten roept patiënten uit Tilburg op om zich te melden bij de stichting om in aanmerking te komen voor het ‘legaal kweken voor eigen medicinaal gebruik’. Ze verwacht geen honderden, eerder tientallen aanmeldingen. Ze roept andere gemeenten op het Tilburgse voorbeeld te volgen. En ze heeft nog een ander ‘pijnpunt’: slechts enkele ziektekostenverzekeraars vergoeden de kosten van medicinale wiet.

_{Aanvullingen en verbeteringen: In een eerdere versie van dit artikel stond ten onrechte dat burgemeester Noordanus geen voorstander is van gereguleerde wietteelt.}